Zakład w spichlerzu Chin

Od 2014 r. we wschodniochińskim mieście Gaomi działa oddział naszej firmy. Zakład ten produkuje wysokiej jakości maszyny rolnicze i wytwarza elementy o jakości równorzędnej z elementami niemieckich dostawców. Swój sukces fabryka zawdzięcza również dualnemu systemowi kształcenia zawodowego i kulturze organizacyjnej CLAAS, pielęgnowanej przez chińskich pracowników oddalonych o ponad 8000 km od naszej siedziby w Harsewinkel.

„Zaprojektowany w Niemczech, wyprodukowany w Chinach”

Wywiad z Berndtem Kleffmannem, Sebastianem Pleulerem i dr. Xi Chenem.

Przejdź do wywiadu

Dr Xi Chen jest rannym ptaszkiem. Najpóźniej o siódmej rano w tygodniu wkracza na teren zakładu w Gaomi. Niektórzy pracownicy nadal nie przyzwyczaili się do tego, że je śniadanie w dużej kantynie zakładowej i rozmawia z pracownikami o prywatnych sprawach. Jako dyrektor zarządzający odpowiada za proces produkcyjny CLAAS w Chinach – a taka bezpośredniość u szefa jest dość nietypowa w chińskich firmach.

Chen opowiada po niemiecku, że kiedyś usłyszał od jednego z pracowników: „Doktorze Chen, wcześniej rzadko widywaliśmy naszych przełożonych. Ale Pan odwiedza dział produkcji i jada z nami w kantynie. To mi się podoba.” Chen jest z tego dumny, ponieważ przykłada dużą wagę do tego, aby fabryka w Gaomi różniła się od typowego chińskiego zakładu: „Jesteśmy niemieckim przedsiębiorstwem, nawet będąc w Chinach. Nasi klienci mają bardzo wysokie wymagania wobec naszych produktów”, stwierdza. „Koniec końców kombajny CLAAS to Mercedes wśród maszyn rolniczych.” Aby sprostać tym wymaganiom, Chen przykłada dużą wagę do ugruntowania kultury organizacyjnej CLAAS w zakładzie.

„Moje osobiste motto brzmi: działaj z głową, wierz w siebie i myśl pozytywnie.”

– Xiaochuan Liu, montażysta

„Sukces rolników zależy od jakości naszych produktów, dlatego dokładam starań, aby zapewnić doskonałość nawet w najdrobniejszym szczególe.”

– Xiang Zhai, montażysta

„Jako członek rodziny CLAAS współpracuję z kolegami i zainteresowanymi stronami z całego świata, aby przyczynić się do osiągnięcia wspólnego celu, jakim jest zapewnienie najlepszych cen i wsparcie naszej działalności.”

– Glen Wang, kierownik działu zaopatrzenia

„W ramach dualnego programu kształcenia zawodowego w naszym zakładzie stażyści nie tylko nabywają niezbędnych praktycznych umiejętności, lecz również rozwijają cenną świadomość jakości i odpowiedzialności. W zamian za to przyczyniają się do najwyższej jakości produkcji CLAAS. Jestem z tego bardzo dumny.”

– Alfred Liu, kierownik działu kształcenia dualnego

„Uważam, że jakość ma związek także z własnym nastawieniem. Dlatego tak bardzo podoba mi się tutejsza pozytywna atmosfera.”

– Yujian Pan, montażysta

Płaskie hierarchie – niełatwe zadanie

Na korzyść Chena przemawia fakt, że doskonale zna Niemcy i tamtejsze przedsiębiorstwa. Ten 45-latek ukończył studia inżynierskie w Niemczech: magisterium zrobił na Uniwersytecie w Stuttgarcie, doktorat w Karlsruhe, a potem pracował przez wiele lat na kluczowych stanowiskach u niemieckich dostawców części samochodowych.

Odkąd półtora roku temu rozpoczął pracę w CLAAS, doktor Chen dąży do spłaszczenia hierarchii w Gaomi. Nie jest to łatwe zadanie, gdyż chińskie zakłady są często silniej zhierarchizowane od niemieckich firm rodzinnych takich jak CLAAS. W związku z tym wielu pracowników nieco obawia się otwarcie prezentować swoje pomysły. Aby temu zaradzić, Chan wprowadził kwartalne spotkania, na których pracownicy zakładu mogą zadawać pytania kierownictwu – także anonimowo.

Ten w dużym stopniu jeszcze nieznany w Chinach format spotkań jest popularny wśród pracowników. Sukcesem okazała się również nowa procedura zgłaszania propozycji: pracownicy mogą przesyłać pomysły udoskonaleń za pośrednictwem aplikacji, co zaowocowało licznymi optymalizacjami procesu produkcyjnego. Kultura otwartej komunikacji i pozytywnego przyjmowania błędów, o której ugruntowanie stara się doktor Chen, dobrze się przyjęła w firmie.

700 maszyn rocznie

Te zmiany w kulturze organizacyjnej firmy dokonane w ubiegłych latach przyczyniły się do sukcesu oddziału, który powstał w 2014 r. jako spółka joint-venture z chińskim przedsiębiorstwem. Od 2016 r. zakład działa pod nazwą „CLAAS Agricultural Machinery (Shandong) Co. Ltd.” i w całości należy do niemieckiego koncernu.

Po początkowych wyzwaniach związanych z ugruntowaniem pozycji na chińskim rynku firma CLAAS produkuje obecnie w Gaomi 700 maszyn rocznie – głównie kombajnów. Są one produkowane zarówno pod marką CLAAS, jak i pod rodzimą marką CHUNYU głównie na rynek chiński. Od kilku lat zakład w Gaomi przygotowuje się do eksportu na rynki zagraniczne.

Oddział zatrudnia łącznie 500 osób i dysponuje rozległą siecią dystrybucji i serwisowania w centralnych i północnych Chinach. Do dzisiaj CLAAS jest jedyną niemiecką firmą w Gaomi. To liczące 900 000 mieszkańców miasto – co jak na warunki chińskie stanowi niewielką liczbę – jest położone w prowincji Shandong, jednym z głównych regionów rolniczych uważanym za spichlerz kraju. Milionowa metropolia Szanghaj jest oddalona o siedem i pół godziny drogi samochodem, a koleją można pokonać ten odcinek w sześć godzin.

Lepsi niż niektórzy niemieccy dostawcy

Każdego dnia o dziewiątej rano w sali konferencyjnej obok montażowni odbywa się tzw. „Morning Operation Briefing”. W jego trakcie Xi Chen omawia przez pół godziny aktualne kwestie z kierownikami działów i obszarów. W tym kręgu otrzymuje informacje o postępach i wyzwaniach. Obecna jest przy tym zawsze Shirley Wang, 37-letnia kierowniczka działu jakości CLAAS w Gaomi.

„Kultura organizacyjna firmy CLAAS jest nacechowana wzajemnym wsparciem i zaufaniem”, mówi. Aby uzyskać jak najlepsze rezultaty, dział jakości musiał bardzo ściśle współpracować z działem produkcji, działem projektowym i klientami. Praca Shirley Wang i jej liczącego 37 osób zespołu działa.

Szczególnym przejawem tego jest fakt, że zakład w Gaomi zaopatruje również CLAAS Industrietechnik – spółkę zależną grupy CLAAS z siedzibą w Paderborn. Powstające komponenty są stosowane w maszynach CLAAS na całym świecie. Niedawno centrala koncernu w Harsewinkel doniosła kierownikowi oddziału, panu Chenowi, że produkty wytwarzane w jego zakładzie charakteryzują się wyższą jakością od produktów niektórych niemieckich dostawców.

Nasi współpracownicy cieszą się z planowanego rozwoju fabryki.

Związane jest to m.in. ze ścisłą współpracą wykraczającą poza granice państw. W ostatnich latach w Gaomi i w Harsewinkel niemieccy i chińscy pracownicy współpracowali regularnie w tandemach. A to nie wszystko: firma CLAAS zainwestowała wiele w dalsze kształcenie swoich wykwalifikowanych pracowników z Gaomi. Nawet w trakcie pandemii – w czasie wprowadzonej polityki „Zero Covid” – nasi chińscy koledzy i koleżanki przybywali do Harsewinkel, aby tam wziąć udział w seminariach.

Xiandian Meng bardzo ceni sobie wymianę informacji w obrębie grupy CLAAS. Ten 33-latek jest szefem działu technik przemysłowych CLAAS w Chinach i ściśle współpracuje z niemieckimi pracownikami spółki CLAAS Industrietechnik z Paderborn. Meng zdobył dyplom w dziedzinie budowy maszyn na uczelni RWTH Aachen i jest przekonany, że niemiecka i chińska kultura dobrze się uzupełniają. Chińczycy są często niezwykle wydajni i elastyczni, podczas gdy Niemcy przywiązują dużą wagę do dokładności, wyjaśnia.

„Moje koleżanki i koledzy z Gaomi muszą nieco przywyknąć do tego, że Niemcy są bardziej bezpośredni w komunikacji od nas.” Kwestie, o których Chińczycy zwykle rozmawiają w uprzejmy i oględny sposób, Niemcy często poruszają bez zbędnych ceregieli. „Ale z czasem widać, że nie chodzi o nic osobistego, lecz o kwestie stricte zawodowe”, stwierdza z uśmiechem.

Dzień pracy w Gaomi

Dualny system kształcenia receptą na sukces

Kolejnym elementem niemieckiej kultury organizacyjnej jest dualne kształcenie zawodowe techników w Gaomi. System ten jest niemal nieznany w Chinach, wyjaśnia Qian Liu, pracujący na stanowisku „Dual Education Training Manager” w zakładzie. Ten 38-letni inżynier, od września 2021 r. w CLAAS, pracował wcześniej miedzy innymi dla BMW w Chinach i jest zwolennikiem niemieckiej kultury kształcenia.

Chińskie firmy rekrutują przeważnie absolwentów po zakończeniu szkoły średniej, a następnie zajmują się ich kształceniem zawodowym. Z kolei w CLAAS praktykanci – poza szkołą – spędzają większość czasu w zakładzie. „Kończąc naukę, młodzi technicy znają już zakład i mają jasną wizję swojej kariery”, mówi Liu. „I bardzo sobie to cenią.” Jak dotąd program ukończyło dwanaście osób – a gdy przyjmie się on w firmie, będzie ich jeszcze więcej.

„Nasze kombajny są made in China,
lecz przede wszystkim made by CLAAS”

Kierownik zakładu dr Xi Chen wyjaśnia w wywiadzie, czym wyróżnia się zakład CLAAS z Gaomi.

Przejdź do wywiadu z dr Chenem

Ważny rynek przyszłości

To pasuje do planów CLAAS związanych z Chinami: koncern zwiększa udział eksportu zakładu w Gaomi – dzięki kombajnom przeznaczonym dla Europy, Afryki i Azji Środkowej. Na znaczeniu zyskuje również działalność związana z komponentami dla innych zakładów, gdyż w ten sposób CLAAS może zaprezentować swoje zalety przy zaopatrzeniu i produkcji własnej.

„Chiny pozostają dla nas ważnym rynkiem przyszłości, którego specyfikę i warunki ramowe musimy jednak krytycznie monitorować”, stwierdza Bernd Kleffmann, starszy wiceprezes jednostki produktowej Combines Range C-F w CLAAS. „Samowystarczalność żywieniowa ma duże znaczenie dla Chin. Dlatego produkty z różnych oddziałów CLAAS znajdują nabywców w tym kraju. Między innymi także zielono-czerwone kombajny z zakładu w Gaomi.”

Aby móc zarządzać chińskim oddziałem firmy, Xi Chen mieszka w ciągu tygodnia w niewielkim mieszkaniu w Gaomi. Przed weekendem jedzie do oddalonego o sześć godzin drogi Szanghaju do swojej żony i trójki dzieci, a w niedzielę wieczorem wraca z powrotem do Gaomi.

Chen chce kontynuować rozwój zakładu w kolejnych latach. Chce tego również personel: „Nasi współpracownicy są zawsze gotowi nauczyć się czegoś nowego i cieszą się z dalszego rozwoju fabryki.”

Aby wesprzeć ten rozwój, Xi Chen także w kolejny poniedziałek zacznie swój dzień w zakładzie najpóźniej o siódmej rano.

Od rolnictwa do literatury:
pięć faktów o Gaomi

1.

Gaomi to okręg w regionie Weifang, który od dziesięcioleci jest znany jako lokalizacja produkcyjna maszyn rolniczych takich jak kombajny i ciągniki. Jako rozwijający się ośrodek gospodarczy Gaomi ma charakter zarówno rolniczy, jak i przemysłowy. Prowincja Shandong, w której leży okręg, jest znana jako dostawca płodów rolnych i obszar uprawy warzyw.

2.

Liczące 877 000 mieszkańców – dla porównania: Frankfurt nad Menem zamieszkuje 753 000 osób – miasto powiatowe Gaomi jest, jak na chińskie warunki, niewielkie. Nic dziwnego: w prowincji Shandong żyje ponad 101 mln ludzi – to więcej niż w Niemczech, Austrii i Szwajcarii razem wziętych.

3.

Zagęszczenie ludności w Gaomi wynosi 550 mieszkańców na kilometr kwadratowy, co oznacza, że jest dwa razy gęściej zaludnione od Niemiec.

4.

Pisarz Mo Yan – pierwszy chiński noblista w dziedzinie literatury – pochodzi z Gaomi. Akcja większości jego powieści odbywa się w mieście – także i „Klan czerwonego sorgo”, dzięki której w 1986 r. nastąpił jego przełom literacki. Ekranizacja reżysera Zhang Yimou z 1987 r. stała się międzynarodowym sukcesem.

5.

W związku z powieścią Mo Yana miasto Gaomi jest znane w Chinach ze swojego czerwonego sorgo. Odmiana ta jest uprawiana w regionie. Sorgo jest nie tylko podstawowym artykułem spożywczym na świecie, lecz jest również wykorzystywane jako pasza dla bydła i może być przetwarzane na bioetanol.

Wrażenia z oddziałów